Wat is de preek op de vlakte?

Antwoord



De preek van Jezus in Lukas 6 wordt soms de preek op de vlakte genoemd. De inhoud van de preek op de vlakte (of de preek op het plateau) lijkt veel op die van de bergrede (Mattheüs 5-7). Sommige studenten van de bijbel beschouwen de verslagen van Mattheüs en Lukas zelfs als verschillende verslagen van dezelfde gebeurtenis. Maar er zijn verschillen, en ze lijken voldoende te zijn om de Bergrede en de Bergrede op verschillende tijdstippen voor verschillende toehoorders te houden.



Jezus hield de Bergrede na te zijn gegaan omhoog een berg en gaan zitten (Matteüs 5:1). Hij hield de preek op de vlakte na zijn komst omlaag van een berg en staande op een vlakke plaats (Lukas 6:17). Lukas' verslag van de preek op de vlakte bevat niet het uitgebreide onderwijs van Jezus over de wet, en het bevat naast de zaligsprekingen ook verschillende weeën. Het lijkt er ook op dat het publiek in Mattheüs uit andere plaatsen kwam dan het publiek in Lukas (vergelijk Mattheüs 4:25 met Lukas 6:17). Het is mogelijk dat de preek van Lucas op de vlakte gewoon een verkorte versie is van de bergrede van Matteüs, maar het lijkt waarschijnlijker dat Jezus bij twee verschillende gelegenheden een soortgelijke preek hield, waarbij hij een paar wijzigingen aanbracht om beter bij het aanwezige publiek te passen.





De preek op de vlakte begint met enkele zaligsprekingen (Lukas 6:20-23). Jezus spreekt een zegen uit over de armen (van u is het koninkrijk van God), de behoeftigen (u zult verzadigd zijn), de bedroefden (u zult lachen) en de vervolgden (groot is uw beloning in de hemel). Onmiddellijk na de zegeningen spreekt Jezus een reeks weeën uit (verzen 24-26), sprekend over de tragedie van rijk zijn (je hebt je troost al ontvangen), van verzadigd zijn (je zult honger lijden), van zorgeloos zijn (je zult rouwen en huilen), en populair zijn (populariteit is geen graadmeter voor de waarheid). In dit gedeelte van de preek keert Jezus de manier waarop de wereld naar de dingen kijkt om. Het waardesysteem van de hemel is heel anders dan het waardesysteem van de aarde. Raak niet verstrikt in de manier waarop de wereld dingen rangschikt; het is te gevoelig voor fouten.



Vervolgens geeft Jezus in de Preek op de Vlakte zeven verrassende bevelen (Lucas 6:27-31). Heb je vijanden lief, zegt Hij. Doe goed aan degenen die je haten. Zegen degenen die u vervloeken. Bid voor degenen die u hatelijk gebruiken. Keer de andere wang toe naar degene die je slaat. Geef royaal aan iedereen die je erom vraagt. Ten slotte legt Jezus de Gulden Regel vast: Behandel anderen zoals je zou willen dat ze jou aandoen (vers 31).



Terwijl Jezus de preek op de vlakte voortzet, wijst Hij op vier wetten die van invloed zijn op ons dagelijks leven: de wet van wederkerigheid (Lucas 6:37-38), de wet van leiderschap (verzen 39-40), de wet van perspectief (verzen 41–42), en de wet van de oogst (verzen 43–45).



In zijn onderwijs over wederkerigheid zegt Jezus dat als je oordeel uitdeelt, je een oordeel terug kunt verwachten. Als je veroordeling geeft, krijg je veroordeling. Maar als je vergeving schenkt, zal je vergeven worden.

Als hij over leiderschap spreekt, leert Jezus dat het ertoe doet wie je volgt, omdat je gaat waar je leider gaat en je zult worden zoals hij. Het maakt ook uit hoe je leiding geeft. Blinde leiders van de blinden sturen iedereen de sloot in.

Wat betreft de kwestie van het perspectief zegt Jezus dat we vaak blind zijn voor onze eigen fouten, en dat we moeten oppassen voor hypocrisie wanneer we proberen anderen te helpen. In plaats van de kleine tekortkomingen in het leven van anderen te identificeren en te bekritiseren, moeten we leren onze eigen persoonlijke fouten te herkennen.

Jezus gebruikt vervolgens het principe van de oogst om het belang van persoonlijke heiligheid voor God te onderwijzen. De vrucht past bij de boom; een goed hart zal goede daden en goede woorden voortbrengen.

Jezus sluit de preek op de vlakte af met een vermaning om onze belofte na te komen. Het is niet genoeg om Jezus Heer te noemen; we moeten werkelijk doen wat Hij ons zegt (Lukas 6:46). Zij die de Heer gehoorzamen, zullen onwankelbaar zijn, als een huis dat op een stevige rots is gebouwd (verzen 47–48). Degenen die de geboden van de Heer niet gehoorzamen of negeren, zullen als een huis zonder fundament zijn - ze zullen een tragische ineenstorting ervaren (vers 49).

Door de hele preek op de vlakte wijst Jezus naar de eeuwigheid en beveelt hij ons om vooruitziend te zijn, om in het licht van de hemel te leven. En Hij wijst naar Zichzelf als de standaard van gerechtigheid en het fundament van ons leven.